stan aktualny na 19.03.2020 r., godz. 14:40
Aktualna sytuacja wywiera silny wpływ na funkcjonowanie wielu zakładów pracy. Pomimo zaprezentowania przez rząd założeń szeregu ułatwień w ramach „tarczy antykryzysowej” wciąż nie doczekaliśmy się jeszcze projektu ustawy wdrażającego te rozwiązania w życie.
W tych trudnych okolicznościach pracodawcy podejmują samodzielnie działania minimalizujące koszty prowadzenia biznesu. Jednym z takich działań jest redukcja stanu zatrudnienia. Jest to oczywiście rozwiązanie ostateczne, bowiem możliwe do wdrożenia są jeszcze inne – mniej radykalne. Wymagają one jednak współpracy i zrozumienia ze strony pracowników (np. tymczasowe zmniejszenie pensji, redukcja wymiaru etatu, zrezygnowanie z premii, czy wreszcie skorzystanie przez pracowników z urlopów bezpłatnych).
Decydując się jednak na rozstanie z pracownikiem należy pamiętać, iż w przypadku umów o pracę na czas nieokreślony istnieje wymóg wskazania przyczyny jej wypowiedzenia. Naszym zdaniem nie wystarczające będzie wyłącznie odwołanie się do istnienia stanu zagrożenia epidemicznego. Dlatego błędne byłoby wskazanie w wypowiedzeniu, że: „umowa ulega rozwiązaniu z powodu wprowadzenia w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego”. Konieczne byłoby doprecyzowanie tej przyczyny np. poprzez wskazanie, iż spowodowało to konieczność likwidacji stanowiska pracy danego pracownika lub spowodowało pogorszenie się sytuacji ekonomicznej pracodawcy z koniecznością redukcji etatów itp.
Wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego, a co za tym idzie zawieszenie działalności niektórych firm, czy też znaczne pogorszenie się ich wyników ekonomicznych w przypadku wypowiedzeń umów o pracę będzie traktowane jako przyczyna niedotycząca pracownika w rozumieniu ustawy o zwolnieniach grupowych. W konsekwencji zwolnienie pracowników z tego powodu (w przypadku pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników) będzie skutkowało koniecznością stosowania tej ustawy i obowiązkiem wypłaty odprawy (nie mówiąc już o całej procedurze w przypadkach przewidzianych tą ustawą). Inna interpretacja w chwili obecnej byłaby obejściem przepisów o odprawie. Nie można jednak wykluczyć, iż w ramach prac legislacyjnych i dalszego rozwoju sytuacji obowiązek wypłaty odpraw z powodu zwolnień pracowników z przyczyn ekonomicznych w trakcie kryzysu zostanie zmodyfikowany.
Piotr Piotrowski
adwokat
Associate