stan aktualny na 19.03.2020 r., godz. 12:45

W związku z trwającą epidemią koronawirusa rząd zapowiada szereg ułatwień dla przedsiębiorców. Jednak na konkretne rozwiązania ustawodawcze musimy jeszcze poczekać. Mimo to na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów można spróbować załagodzić negatywne skutki tej nadzwyczajnej sytuacji dla prowadzonego biznesu. Jednym ze sposobów może być odroczenie lub rozłożenie na raty należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

W art. 29 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewidziano możliwość złożenia przez płatnika wniosku o udzielenie tego rodzaju ulgi. ZUS może się do niego przychylić, jeżeli przemawiają za tym względy gospodarcze lub inny przyczyny zasługujące na uwzględnienie, przy czym uwzględnia się również możliwości płatnicze wnioskodawcy oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych. Takie sformułowanie podstaw udzielenia ulgi daje Zakładowi dość dużą swobodę co do jej przyznania. Dlatego ważne jest, aby we wniosku o odroczenie lub rozłożenie na raty należności opisać konkretnie, dlaczego przyznanie takiej preferencji płatnikowi jest uzasadnione.

Do wniosku należy załączyć dokumenty obrazujące kondycję finansową wnioskodawcy. Na stronie internetowej ZUS podano, jakie konkretnie powinny to być dokumenty, w zależności od rodzaju płatnika, sposobu jego opodatkowania i formy prowadzonej przez niego księgowości. Przykładowo spółka prawa handlowego powinna złożyć sprawozdania finansowe za ostatnie 3 lata obrotowe oraz za rok bieżący, a także oświadczenie o stanie majątkowym osoby prawnej, dostępne na stronie ZUS. Nie ma przeszkód, by do wniosku załączyć także inne dokumenty, jeżeli dowodzą one trudnej sytuacji płatnika.

Ze względu na fakt, iż ulgi są przyznawane w ramach pomocy publicznej de minimis, do wniosku należy dołączyć również:

• wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis, które płatnik otrzymał w roku bieżącym oraz w dwóch poprzedzających go latach, albo oświadczenie o wielkości otrzymanej pomocy de minimis (druk RPD), albo oświadczenie, że nie płatnik nie otrzymał takiej pomocy (druk RD-2);
• wypełniony Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis (druk RFD) lub Formularz informacji przedstawianych przez wnioskodawcę (druk RFR) – jeśli płatnik ubiega się o pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie.

Wniosek należy wysłać do ZUS pocztą lub za pośrednictwem Platform Usług Elektronicznych ZUS najpóźniej w dniu, w którym upływa termin płatności składki.

Jeżeli ZUS uwzględni wniosek płatnika, odroczenie terminu płatności lub rozłożenie należności na raty nastąpi w formie umowy. Jak wskazał Zakład na swojej stronie internetowej, z uwagi na zagrożenie epidemiczne podpisaną umowę wraz z dokumentami dotyczącymi pomocy publicznej można również wysłać w postaci skanu na adres e-mail oddziału ZUS. W takim przypadku oryginały dokumentów trzeba będzie dosłać najpóźniej w ciągu 14 dni liczonych od dnia zakończenia stanu epidemicznego. W przypadku przyznania ulgi, naliczona zostanie także opłata prolongacyjna.

ZUS odmówi udzielenia ulgi, jeżeli w ostatnich trzech latach płatnik skorzystał już z pomocy publicznej de minimis w wysokości przekraczającej 200 tys. euro.

Choć ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie ogranicza okresu udzielenia ulgi, to aktualnie ZUS proponuje odroczenie terminu płatności składek na trzy miesiące wskazując, że po ich upływie płatnik będzie miał możliwość renegocjacji umowy zawartej z Zakładem.

Opisane zasady stosuje się analogicznie do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Emerytur Pomostowych i ubezpieczenia zdrowotne.

Informacje dotyczące trybu złożenia wniosku i wzory wniosku można znaleźć na stronie ZUS: https://www.zus.pl/baza-wiedzy/katalog-uslug/katalog-uslug-firmy/pomoc-w-splacie-naleznosci/odroczenie-terminu-platnosci-naleznosci/odroczenie-terminu-platnosci-skladek.

Wyjaśnienia dotyczące możliwości skorzystania z ulgi w związku z panującą epidemią są również dostępne pod adresem: https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/ulgi-dla-przedsiebiorcow-w-zwiazku-z-koronawirusem/3223283.