stan aktualny na dzień 23.03.2020 r., godz. 13:00

Projekt ustawy wprowadzającej przepisy w zakresie tzw. pakietu antykryzysowego jest już dostępny. Projekt ma zostać w tym tygodniu uchwalony przez parlament, a nowe przepisy mają wejść w życie już następnego dnia po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Projekt zasadniczo odzwierciedla propozycje przedstawione przez rząd w ubiegłym tygodniu, opisane na blogu SPCG.

Poniżej przedstawiamy krótkie omówienie kilku dodatkowych rozwiązań, które mogą być istotne z punktu widzenia prowadzenia działalności gospodarczej w okresie kryzysu wywołanego stanem zagrożenia epidemicznego i epidemii.

Deklaracja VAT w formie JPK dla wszystkich przedsiębiorców od 1 lipca 2020 r.

Zgodnie z dotychczasowymi założeniami, obowiązek w zakresie deklaracji VAT w formie JPK miał zostać nałożony na dużych przedsiębiorców już od 1 kwietnia 2020 r. Jedynie mali i średni przedsiębiorcy mieli realizować ten obowiązek dopiero od 1 lipca 2020 r. Zgodnie z przedstawionym projektem tzw. specustawy, obowiązek składania deklaracji VAT w formie JPK ma zostać wprowadzony dopiero od dnia 1 lipca 2020 r. w odniesieniu do wszystkich przedsiębiorców.

Proponowane rozwiązanie należy ocenić pozytywnie. W związku z obecną sytuacją wprowadzenie przez przedsiębiorców w odpowiednim czasie rozwiązań informatycznych umożliwiających składanie deklaracji VAT w formie pliku JPK może być utrudnione.

Pożyczki będą podlegały zwolnieniu z PCC

Zgodnie z projektem ustawy, zwolnieniu z opodatkowania PCC mają podlegać pożyczki zaciągane przez przedsiębiorców do dnia 31 sierpnia 2020 r., których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.

Zgodnie z ustawą o PCC, pożyczka podlega opodatkowaniu PCC stawką 0,5% wartości pożyczki. Obowiązek podatkowy w tym zakresie ciąży na pożyczkobiorcy.

Planowane rozwiązanie, co do zasady, należy ocenić pozytywnie. Niewątpliwie, zwłaszcza w odniesieniu do przedsiębiorców będących częścią dużych grup kapitałowych, którzy mają dostęp do pożyczek wewnątrzgrupowych, pożyczka jest dosyć łatwym sposobem uzyskania dodatkowych środków finansowych, pozwalającym na polepszenie płynności finansowej. Zwolnienie takiego rozwiązania z obowiązku uiszczenia PCC zmniejszy koszty finansowania działalności.  

Negatywnie należy natomiast ocenić zakres ww. regulacji oraz redakcję przepisu.

Zwolnieniu z PCC mają podlegać tylko pożyczki zaciągnięte przez przedsiębiorców do dnia 31 sierpnia 2020 r., a więc zakres zwolnienia jest bardzo wąski – nie uwzględnia bowiem sytuacji wszystkich tych przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa lub ulegnie pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, a którzy uzyskają możliwość zaciągnięcia pożyczki lub podejmą decyzję o zaciągnięciu pożyczki po dniu 31 sierpnia 2020 r.

Ponadto i przede wszystkim brakuje jednoznacznych kryteriów dla skorzystania ze zwolnienia.   Zwolnieniu z PCC mają podlegać pożyczki zaciągane przez przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Przepisy nie wskazują jednak, co należy rozumieć przez „pogorszenie płynności finansowej w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19”, a tym samym według jakich kryteriów ma być oceniane spełnienie przesłanek do zwolnienia. Oznacza to jednocześnie przerzucenie na przedsiębiorcę ciężaru wykazania, po pierwsze, samego pogorszenia płynności finansowej, po drugie tego, że takie pogorszenie nastąpiło w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Ponadto oznacza to pewną swobodę po stronie właściwego organu podatkowego w zakresie oceny zaistnienia przesłanek do zwolnienia.

Brak jednoznacznych ustawowych kryteriów uzyskania ww. zwolnienia może w bardzo istotny sposób ograniczyć działanie zwolnienia.  

Zawieszenie terminów raportowania MDR

Zgodnie z przedstawioną propozycją, wszystkie terminy dotyczące raportowania schematów podatkowych, niebędących schematami podatkowymi transgranicznymi, nie rozpoczynają się, a rozpoczęte podlegają zawieszeniu w okresie od dnia 31 marca do dnia 30 czerwca 2020 r. Terminy będą biegły dalej od dnia 1 lipca 2020 r.

Zawieszenie kontroli podatkowych

Zgodnie z propozycją, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii organ może zawiesić z urzędu albo na wniosek trwające postępowanie podatkowe lub kontrolę podatkową, jak również kontrolę celno-skarbową. Postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania ma wywoływać skutki od chwili jego wydania. Postanowienia o zawieszeniu mają być niezaskarżalne. Niezaskarżalne mają być również postanowienia o odmowie podjęcia zawieszonego postępowania. 

Projekt ustawy przewiduje ponadto uprawnienia dla Ministra Finansów do zawieszenia w drodze wydania rozporządzenia wszystkich określonych postępowań lub kontroli na wskazanym terytorium na okres wskazany w takim rozporządzeniu.

Okresy zawieszenia nie będą wliczane do terminów zawieszonych postępowań i kontroli.