Covid-19: pomoc publiczna w ramach tzw. pakietu antykryzysowego

Covid-19: pomoc publiczna w ramach tzw. pakietu antykryzysowego

Czytaj: 2 min

stan aktualny na dzień 24.03.2020 r., godz. 12:30

W ramach tzw. pakietu antykryzysowego został przedstawiony projekt ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców.

Projekt przewiduje zasady udzielania przez Państwo pomocy finansowej na rzecz przedsiębiorców znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Po­moc taka ma być udzie­la­na ze środ­ków bu­dże­tu pań­stwa na pi­sem­ny wnio­sek skła­da­ny do mi­ni­stra wła­ści­we­go do spraw go­spo­dar­ki lub właściwej agen­dy rzą­do­wej.

Poniżej prezentujemy krótkie omówienie podstawowych założeń projektu.

Zgodnie z projektem pomoc ma być przyznawana w ramach trzech etapów:

1. POMOC NA RATOWANIE

ma być przyznawana w ce­lu umoż­li­wie­nia pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści gospo­dar­czej przez okres nie­zbęd­ny do opra­co­wa­nia pla­nu re­struk­tu­ry­za­cji lub likwidacji działalności gospodarczej.

Po­moc ta ma być udzie­la­na w for­mie po­życz­ki, której wysokość ma być uzależniona od wy­ni­ku fi­nan­so­we­go z dzia­łal­no­ści ope­ra­cyj­nej przedsiębiorcy za rok po­przed­ni. Oprocentowanie pożyczki ma być nie mniejsze niż stopa bazowa, rozumiana jako stopa referencyjna określona w komunikacie Komisji w sprawie zmiany metody ustalania stop referencyjnych i dyskontowych (Dz. Urz. UE C 14 z 19.01.2008, str. 6) dla słabych przedsiębiorstw oferujących normalne poziomy zabezpieczenia, powiększona o 4 punkty procentowe.

Pożyczka ma być udzielana na wniosek przedsiębiorcy. Decyzję w tym zakresie ma wydawać właściwy minister w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku. Wątpliwości budzi dosyć wysoki stopień skomplikowania i sformalizowania wniosku, co może nastręczać trudności z przygotowaniem wniosków i być czasochłonne – w czasach kryzysu związanego z pandemią zasadne jest, aby pomoc finansowa była udzielana możliwie szybko i bez zbędnych formalności.

Wątpliwości budzi też okres, na jaki ma być udzielana pożyczka, bo zgodnie z projektem nie może on być dłuższy niż 6 miesięcy. Biorąc pod uwagę skalę obecnego kryzysu oraz cel pomocy na ratowanie okres ten wydaje się zdecydowanie za krótki.

2. TYMCZASOWE WSPARCIE RESTRUKTURYZACYJNE

ma umoż­li­wiać pro­wa­dze­nie dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej przez czas nie­zbęd­ny do wdro­że­nia dzia­łań re­struk­tu­ry­za­cyj­nych wy­pra­co­wa­nych w okresie, w którym została udzielona pomoc na ratowanie.

W celu uzyskania takiego wsparcia przedsiębiorca będzie musiał przedłożyć tzw. uproszczony plan restrukturyzacji. Wsparcie ma być udzielane również w formie pożyczki, której oprocentowanie i wysokość będzie ustalane na zasadach analogicznych, jak w przypadku pomocy udzielanej w pierwszym etapie. Wy­so­kość tym­cza­so­we­go wspar­cia ma być dodatkowo ogra­ni­czo­na do kwo­ty nie­zbęd­nej do kon­ty­nu­owa­nia dzia­łal­no­ści w okre­sie, na któ­ry to wspar­cie zo­sta­ło udzie­lo­ne, jed­nak nie dłuż­szym niż 18 mie­się­cy.

3. POMOC NA RESTRUKTURYZACJĘ

będzie przy­zna­wa­na w ce­lu re­ali­za­cji pla­nu re­struk­tu­ry­za­cji i przy­wró­ce­nia dłu­go­okre­so­wej zdol­no­ści do kon­ku­ro­wa­nia na ryn­ku. Przyznanie pomocy finansowej w ramach tego etapu będzie uzależnione od tego, czy przedsiębiorca będzie zdolny zapewnić odpowiednią partycypację w kosztach restrukturyzacji w ramach wkładu własnego, którego wysokość będzie uzależniona od wielkości przedsiębiorcy (50% w odniesieniu do dużych przedsiębiorców, 40% w odniesieniu do średnich przedsiębiorców, 25% w odniesieniu do mikro i małych przedsiębiorców).

Pomoc na restrukturyzację będzie udzielana m.in. w formie:

  • pożyczki;
  • objęcia akcji lub udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym albo udziału w podwyższeniu kapitału zakładowego przez podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów lub akcji;
  • objęcia obligacji;
  • zmiany terminów spłaty pożyczki wobec podmiotu udzielającego pomocy na restrukturyzację;
  • konwersji pożyczki, udzielonej jako pomoc na ratowanie, na udziały lub akcje przedsiębiorcy.

NAPISZ DO AUTORA:

Łukasz Koc

radca prawny
Associate

Covid-19: pomoc publiczna w ramach tzw. pakietu antykryzysowego

Covid-19: proponowane zmiany w KSH w ramach tzw. pakietu antykryzysowego

Czytaj: 2 min

stan aktualny na dzień 24.03.2020 r., godz. 11:00

Rozwiązania planowane przez rząd w ramach tzw. pakietu antykryzysowego dotyczą wielu dziedzin prawa, w tym m.in. aspektów prawnych związanych z funkcjonowaniem spółek prawa handlowego.

Posiedzenia zarządu i rady nadzorczej

Projektowane zmiany dotyczą sposobu odbywania posiedzeń przez zarządy oraz rady nadzorcze w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółkach akcyjnych.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, odbycie posiedzenia rady nadzorczej spółki kapitałowej wymaga fizycznego stawiennictwa ich członków (art. 222 § 1 k.s.h w odniesieniu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz art. 388 § 1 k.s.h. w odniesieniu do spółki akcyjnej). Taką samą zasadę przyjmuje się w odniesieniu do powiedzeń zarządu, chociaż nie została ona wyrażona wprost w przepisach.

Proponowane zmiany mają wprowadzić możliwość odbywania posiedzeń zarządów i rad nadzorczych spółek kapitałowych przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumienia się na odległość, np. poprzez telekonferencję albo wideokonferencję.

Podejmowanie uchwał przez zarząd oraz radę nadzorczą

Zmiany proponowane w ramach tzw. pakiety antykryzysowego dotyczą również zasad podejmowania uchwał przez zarząd oraz radę nadzorczą. Na podstawie aktualnych przepisów możliwość podejmowania uchwał zarządów i rad nadzorczych w trybie pisemnym lub za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się istnieje tylko wtedy, gdy odpowiednie postanowienia w tym zakresie zostały zamieszczone odpowiednio w umowie lub statucie spółki.

Proponowana zmiana niejako odwraca dotychczasowe reguły. Możliwość podejmowania uchwał w trybie pisemnym lub za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość ma wynikać wprost z przepisów prawa, a jej wyłączenie będzie wymagać wprowadzenia odpowiednich postanowień do umowy lub statutu spółki.

Podjęcie uchwały w trybie pisemnym lub za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość ma być możliwe również w przypadku wyborów przewodniczącego i wiceprzewodniczącego rady nadzorczej, powołania zarządu oraz odwołania i zawieszania w czynnościach tych osób. Dotychczasowe przepisy wyłączają taką możliwość.

Propozycje zmian nie odnoszą się natomiast do zasad odbywania zgromadzeń wspólników lub walnych zgromadzeń jak również zasad podejmowania uchwał przez te organy. Obecnie obowiązujące przepisy dopuszczają możliwość udziału w zgromadzeniu wspólników (art. 234[1] k.s.h.) lub walnym zgromadzeniu (art. 406[5k] k.s.h.) przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, jedynie w przypadku, gdy możliwość taką dopuszcza umowa spółki lub statut.

NAPISZ DO AUTORA:

Łukasz Koc

radca prawny
Associate

Covid-19: pomoc publiczna w ramach tzw. pakietu antykryzysowego

Covid-19: planowane rozwiązania w zakresie rozliczeń podatkowych w ramach tzw. pakietu antykryzysowego

Czytaj: 3 min

stan aktualny na dzień 23.03.2020 r., godz. 13:00

Projekt ustawy wprowadzającej przepisy w zakresie tzw. pakietu antykryzysowego jest już dostępny. Projekt ma zostać w tym tygodniu uchwalony przez parlament, a nowe przepisy mają wejść w życie już następnego dnia po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Projekt zasadniczo odzwierciedla propozycje przedstawione przez rząd w ubiegłym tygodniu, opisane na blogu SPCG.

Poniżej przedstawiamy krótkie omówienie kilku dodatkowych rozwiązań, które mogą być istotne z punktu widzenia prowadzenia działalności gospodarczej w okresie kryzysu wywołanego stanem zagrożenia epidemicznego i epidemii.

Deklaracja VAT w formie JPK dla wszystkich przedsiębiorców od 1 lipca 2020 r.

Zgodnie z dotychczasowymi założeniami, obowiązek w zakresie deklaracji VAT w formie JPK miał zostać nałożony na dużych przedsiębiorców już od 1 kwietnia 2020 r. Jedynie mali i średni przedsiębiorcy mieli realizować ten obowiązek dopiero od 1 lipca 2020 r. Zgodnie z przedstawionym projektem tzw. specustawy, obowiązek składania deklaracji VAT w formie JPK ma zostać wprowadzony dopiero od dnia 1 lipca 2020 r. w odniesieniu do wszystkich przedsiębiorców.

Proponowane rozwiązanie należy ocenić pozytywnie. W związku z obecną sytuacją wprowadzenie przez przedsiębiorców w odpowiednim czasie rozwiązań informatycznych umożliwiających składanie deklaracji VAT w formie pliku JPK może być utrudnione.

Pożyczki będą podlegały zwolnieniu z PCC

Zgodnie z projektem ustawy, zwolnieniu z opodatkowania PCC mają podlegać pożyczki zaciągane przez przedsiębiorców do dnia 31 sierpnia 2020 r., których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.

Zgodnie z ustawą o PCC, pożyczka podlega opodatkowaniu PCC stawką 0,5% wartości pożyczki. Obowiązek podatkowy w tym zakresie ciąży na pożyczkobiorcy.

Planowane rozwiązanie, co do zasady, należy ocenić pozytywnie. Niewątpliwie, zwłaszcza w odniesieniu do przedsiębiorców będących częścią dużych grup kapitałowych, którzy mają dostęp do pożyczek wewnątrzgrupowych, pożyczka jest dosyć łatwym sposobem uzyskania dodatkowych środków finansowych, pozwalającym na polepszenie płynności finansowej. Zwolnienie takiego rozwiązania z obowiązku uiszczenia PCC zmniejszy koszty finansowania działalności.  

Negatywnie należy natomiast ocenić zakres ww. regulacji oraz redakcję przepisu.

Zwolnieniu z PCC mają podlegać tylko pożyczki zaciągnięte przez przedsiębiorców do dnia 31 sierpnia 2020 r., a więc zakres zwolnienia jest bardzo wąski – nie uwzględnia bowiem sytuacji wszystkich tych przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa lub ulegnie pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, a którzy uzyskają możliwość zaciągnięcia pożyczki lub podejmą decyzję o zaciągnięciu pożyczki po dniu 31 sierpnia 2020 r.

Ponadto i przede wszystkim brakuje jednoznacznych kryteriów dla skorzystania ze zwolnienia.   Zwolnieniu z PCC mają podlegać pożyczki zaciągane przez przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Przepisy nie wskazują jednak, co należy rozumieć przez „pogorszenie płynności finansowej w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19”, a tym samym według jakich kryteriów ma być oceniane spełnienie przesłanek do zwolnienia. Oznacza to jednocześnie przerzucenie na przedsiębiorcę ciężaru wykazania, po pierwsze, samego pogorszenia płynności finansowej, po drugie tego, że takie pogorszenie nastąpiło w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Ponadto oznacza to pewną swobodę po stronie właściwego organu podatkowego w zakresie oceny zaistnienia przesłanek do zwolnienia.

Brak jednoznacznych ustawowych kryteriów uzyskania ww. zwolnienia może w bardzo istotny sposób ograniczyć działanie zwolnienia.  

Zawieszenie terminów raportowania MDR

Zgodnie z przedstawioną propozycją, wszystkie terminy dotyczące raportowania schematów podatkowych, niebędących schematami podatkowymi transgranicznymi, nie rozpoczynają się, a rozpoczęte podlegają zawieszeniu w okresie od dnia 31 marca do dnia 30 czerwca 2020 r. Terminy będą biegły dalej od dnia 1 lipca 2020 r.

Zawieszenie kontroli podatkowych

Zgodnie z propozycją, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii organ może zawiesić z urzędu albo na wniosek trwające postępowanie podatkowe lub kontrolę podatkową, jak również kontrolę celno-skarbową. Postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania ma wywoływać skutki od chwili jego wydania. Postanowienia o zawieszeniu mają być niezaskarżalne. Niezaskarżalne mają być również postanowienia o odmowie podjęcia zawieszonego postępowania. 

Projekt ustawy przewiduje ponadto uprawnienia dla Ministra Finansów do zawieszenia w drodze wydania rozporządzenia wszystkich określonych postępowań lub kontroli na wskazanym terytorium na okres wskazany w takim rozporządzeniu.

Okresy zawieszenia nie będą wliczane do terminów zawieszonych postępowań i kontroli.   

NAPISZ DO AUTORA:

Łukasz Koc

radca prawny
Associate

Stan zagrożenia epidemicznego a raportowanie schematów podatkowych

Stan zagrożenia epidemicznego a raportowanie schematów podatkowych

Czytaj: 4 min

Stan zagrożenia epidemicznego i związane z nim ograniczenia poważnie utrudniają bieżące funkcjonowanie przedsiębiorców. Nie oznacza to jednak, że są oni zwolnieni z obowiązków o charakterze publicznoprawnym. Należą do nich m.in. obowiązki związane z informowaniem o schematach podatkowych. Sytuacja legislacyjna w tym zakresie jest dynamiczna, w związku warto trzymać rękę na pulsie i przygotować się na możliwe scenariusze.

Od 2019 r. podatnicy są zobowiązani do informowania Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o schematach podatkowych. W zależności od stanu faktycznego i statusu danego podmiotu mogą na nim ciążyć również inne obowiązki, np. dotyczące poinformowania przez podatnika obsługującego go prawnika o numerze schematu podatkowego. Terminy realizacji tych obowiązków są określone w Ordynacji podatkowej. Najistotniejsze znaczenie ma 30-dniowy termin na przekazanie Szefowi KAS informacji o schemacie, który dla korzystającego (czyli zwykle podatnika korzystającego ze schematu) jest liczony od dnia następującego po udostępnieniu mu schematu podatkowego, przygotowaniu przez niego schematu podatkowego do wdrożenia lub od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego przez korzystającego, w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej.

Obecnie wielu podatników stoi przed wyzwaniem związanym ze złożeniem do Szefa KAS informacji o zastosowaniu schematu podatkowego (MDR-3). Informację tę składa się w terminie złożenia deklaracji podatkowej dotyczącej okresu rozliczeniowego, w którym podatnik dokonywał jakichkolwiek czynności będących elementem schematu podatkowego lub uzyskiwał wynikającą z niego korzyść podatkową. W przypadku większości schematów jest to termin złożenia deklaracji CIT-8, czyli 31 marca.

Niestety przepisy Ordynacji podatkowej nie przewidują możliwości wydłużenia tych terminów. Z opublikowanego przez media projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw wynika jednak, że w przypadku schematów podatkowych innych niż schematy transgraniczne, terminy związane z raportowaniem schematów mają się nie rozpocząć a rozpoczęte mają podlegać zawieszeniu w okresie od dnia 31 marca do dnia 30 czerwca 2020 r. Na razie wciąż jest to jednak informacja nieoficjalna. Ponadto ewentualne wstrzymanie i zawieszenie biegu terminów nie będzie dotyczyć schematów transgranicznych, które stanowią gros schematów podlegających raportowaniu. 

W związku z tym należy ustalić, jakie mogą być konsekwencje przekroczenia ustawowych terminów. Przede wszystkim nie wchodzą w grę żadne negatywne skutki podatkowe – naruszenie terminów raportowania schematów podatkowych nie wpływa w żaden sposób na zobowiązania podatkowe podatnika. Natomiast ustawodawca przewidział tu stosunkowo surowe sankcje karne. Niezłożenie w terminie informacji MDR-1 i MDR-3, a także niedopełnienie niektórych innych obowiązków wynikających z przepisów o schematach podatkowych, może skutkować odpowiedzialnością karną za przestępstwo skarbowe z art. 80f § 1-3 Kodeksu karnego skarbowego, podlegające karze grzywny do 720 stawek dziennych, co teoretycznie może oznaczać kwotę w wysokości blisko 25 mln zł.

Warto dodać, że w specyficznej sytuacji są tzw. promotorzy, czyli podmioty, które opracowują, oferują, udostępniają lub wdrażają uzgodnienie lub zarządzające wdrażaniem uzgodnienia. Podmioty takie, a także podmioty zatrudniające promotorów, powinny wdrożyć specjalną procedurę w zakresie przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych. Jeżeli taki podmiot zaniedba wdrożenia tej procedury, to w przypadku stwierdzenia prawomocnym wyrokiem sądu popełnienia przez jego pracownika lub inną osobę, której wypłaca on wynagrodzenie, czynu z art. 80f k.k.s., na podmiot ten może zostać nałożona kara pieniężna w wysokości do 10 mln zł. Zatem w takim przypadku oprócz sankcji karnej konsekwencją niedopełnienia obowiązków związanych z raportowaniem schematów podatkowych może być także dotkliwa kara administracyjna. 

Czy jednak skutki opóźnienia w zaraportowaniu schematu podatkowego nie mogą zostać złagodzone, jeżeli przyczyną opóźnienia są trudności organizacyjne podatnika wynikające z panującej epidemii? Niewątpliwie takie okoliczności mogą wpływać na wymiar ewentualnej kary, a nawet na samo poniesienie odpowiedzialności karnoskarbowej. Jeżeli niezłożenie informacji MDR-1 lub MDR-3 wynikało z okoliczności całkowicie niezależnych od podatnika lub jego pracownika, brak będzie podstaw do pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej, gdyż nie sposób będzie mu przypisać winy umyślnej. W praktyce takie sytuacje będą jednak rzadkie.

Znacznie częściej sprawca będzie mógł liczyć na niższy wymiar kary. Przede wszystkim zgodnie z art. 80f § 5 k.k.s. jeżeli niezłożenie w terminie informacji o schemacie stanowi tzw. wypadek mniejszej wagi, jest ono traktowane jak wykroczenie. Wówczas zaś wysokość kary grzywny nie może przekroczyć dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, czyli obecnie 52 tys. zł. O wypadku mniejszej wagi można mówić wówczas, gdy ze względu na szczególne okoliczności czyn cechuje się niską społeczną szkodliwością, a sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego nie wskazują na rażące lekceważenie przez sprawcę porządku finansowoprawnego lub reguł ostrożności wymaganych w danych okolicznościach, albo sprawca dopuszczający się czynu zabronionego czyni to z pobudek zasługujących na uwzględnienie. Wydaje się, że niezłożenie informacji MDR w terminie z przyczyn wynikających z epidemii koronawirusa może mieścić się w zakresie pojęcia wypadku mniejszej wagi.

 Ponadto w k.k.s. przewidziano również szereg innych możliwości złagodzenia dolegliwości karnych, które mogą mieć uzasadnienie w tego typu szczególnych przypadkach. W niektórych sytuacjach skorzystanie z nich może być nawet dogodniejsze dla sprawcy niż ukaranie go za wykroczenie.

 Czy jednak sankcji karnych można w ogóle uniknąć? Taką możliwość daje złożenie przez sprawcę czynnego żalu. W piśmie takim należy ujawnić istotne okoliczności czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu – w praktyce zwykle są to osoby odpowiadające za sprawy podatkowe spółki, a często również członkowie zarządu spółki (szczególnie w przypadku raportowania MDR-3), aczkolwiek zależy to od konkretnego stanu faktycznego. Istotne jest, aby czynny żal trafił do organu ścigania zanim poweźmie on wiedzę o popełnieniu czynu z innego źródła lub rozpocznie czynności zmierzające do jego ujawnienia. Jednocześnie wraz ze złożeniem czynnego żalu podatnik powinien złożyć MDR-1 lub MDR-3, przy czym z ostrożności przed wysłaniem takiej informacji należałoby się upewnić, że organ otrzymał już czynny żal.

 Jak widać, choć stan zagrożenia epidemicznego nie zwalnia podatników z obowiązku raportowania schematów podatkowych i nie zmieni się to całkowicie nawet po przyjęciu tzw. ustawy antykryzysowej, to jednak skutki uchybień wynikających z tej nadzwyczajnej sytuacji można złagodzić lub nawet w ogóle ich uniknąć.

Grzegorz Keler SPCG

dr Grzegorz Keler

adwokat
Associate

Nowelizacja prawa upadłościowego – kluczowe zmiany dla wierzycieli

Nowelizacja prawa upadłościowego – kluczowe zmiany dla wierzycieli

Czytaj: 3 min

W dniu 24 marca 2020 r. wchodzą w życie przepisy ustawy nowelizującej Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw („Ustawa Nowelizująca”). Wprowadzone zmiany mają przede wszystkim na celu umożliwienie sprawniejszego rozwiązywania problemu nadmiernego zadłużenia i mają związek ze wzrostem wpływu spraw o ogłoszenie upadłości [1].

Spośród wielu nowych instytucji prawnych wprowadzonych do ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe („Prawo Upadłościowe”) zPrawo Upadłościowetkim o dłużnikach (m.in. istotne zmiany w modelu upadłości konsumenckiej), poniżej warto wskazać najważniejsze rozwiązania, które mogą w trudnych czasach walki z koronawirusem być istotne dla zapewnienia należytego poziomu ochrony interesów wierzycieli:

1. Zmiana sposobu zgłoszenia wierzytelności: wraz z wejściem w życie Ustawy Nowelizującej, zgłoszenia wierzytelności dokonuje się bezpośrednio do syndyka, a nie jak to miało miejsce dotychczas – do sędziego-komisarza (art. 51 ust. 1 pkt 4 Prawa upadłościowego); w związku z powyższym syndycy mają obowiązek prowadzenia akt do zgłoszeń wierzytelności (art. 228a ust. 1 Prawa upadłościowego), zaś wierzyciele mają prawo dostępu do tych akt (art. 228a ust. 3 Prawa upadłościowego); uwzględniając dodatkowo fakt, że zgłoszenie wierzytelności nie będzie już stanowiło czynności przed sądem, do Prawa Upadłościowego dodano przepis art. 239a wskazujący wprost, że zgłoszenie wierzytelności przerywa bieg terminu przedawnienia.

2. Obowiązek wskazania numeru rachunku bankowego wierzyciela w zgłoszeniu wierzytelności: Ustawa Nowelizująca rozszerza katalog wymogów formalnych zgłoszenia wierzytelności poprzez wskazanie numer rachunku bankowego wierzyciela (art. 240 pkt 9 Prawa Upadłościowego).

3. Zmiany w zakresie spóźnionego zgłoszenia wierzytelności: zgodnie ze znowelizowanym art. 235 ust. 1 Prawa Upadłościowego, wierzyciel, który zgłosił wierzytelność po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności, ponosi zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego wynikłe z tego zgłoszenia, nawet jeżeli opóźnienie powstało bez jego winy, w wysokości stanowiącej równowartość 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa GUS. Aktualnie ryczałt ten stanowi kwotę 772,21 zł[2]; dalej idące ograniczenia zostały wprowadzone w ramach upadłości konsumenckiej uproszczonej, w której wskazano, że zgłoszenia wierzytelności po złożeniu projektu planu spłaty pozostawia się bez rozpoznania (art. 491(14) ust. 6 Prawa Upadłościowego).

4. Nowe środki zaskarżenia dla wierzycieli: Ustawa Nowelizująca wprowadza nowe środki zaskarżenia dla wierzycieli, tj. skargę na czynności referendarza pełniącego funkcję sędziego-komisarza (art. 151 ust. 1c Prawa Upadłościowego), skargę na zarządzenie syndyka o zwrocie zgłoszenia wierzytelności wierzycielowi (art. 242a ust. 2 Prawa Upadłościowego) oraz skargę na czynności syndyka, który to środek ma wyłącznie zastosowanie w postępowaniu upadłościowym, toczącym się wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w trybie uproszczonym (art. art. 491(12a) ust. 1 Prawa Upadłościowego).

5. Możliwość dokonania sprzedaży składników przedsiębiorstwa dłużnika na rzecz więcej niż jednego nabywcy jednocześnie: od dnia 24 marca 2020 r. wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa może dotyczyć więcej niż jednego nabywcy (art. 56a ust. 6 Prawa upadłościowego).

6. Brak możliwości umorzenia postępowania upadłościowego bez wykonania oddzielnego planu podziału: w celu zapewnienia należytej ochrony wierzycielom rzeczowym wprowadzono zmianę, w myśl której, jeśli w toku postępowania upadłościowego doszło do sprzedaży rzeczy, wierzytelności lub praw, wymagającej sporządzenia oddzielnego planu podziału, umorzenie postępowania nie może nastąpić wcześniej niż po wykonaniu planu podziału sum uzyskanych ze sprzedaży tych rzeczy, wierzytelności lub praw (art. 361 ust. 3 Prawa Upadłościowego).

7. Brak możliwości umorzenia postępowania w ramach upadłości konsumenckiej w przypadku istnienia możliwości pokrzywdzenia wierzycieli: Zgodnie z art. 491(10) ust. 3 Ustawy Nowelizującej, umorzenie postępowania prowadzonego wobec konsumenta nie może nastąpić, jeżeli mogłoby skutkować pokrzywdzeniem wierzycieli.

8. Rozstrzyganie wątpliwości co do tego, które z przedmiotów należących do upadłego wchodzą w skład masy upadłości: wraz z dodaniem do Prawa Upadłościowego przepisu art. 63a, zarówno w postępowaniach dotyczących przedsiębiorców, jak i w postępowaniach dotyczących osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami powstanie możliwość złożenia przez wierzyciela wniosku o wydanie przez sędziego-komisarza postanowienia co do tego, które przedmioty należące do upadłego wchodzą w skład masy upadłości.

9. Obowiązek obwieszczenia sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego w Monitorze Sądowym i Gospodarczym: w celu zwiększenia transparentności postępowania upadłościowego wprowadzono obowiązek dokonania obwieszczenia o sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego w MSiG (art. 316 ust. 4 Prawa Upadłościowego).

Przypisy:

[1]    Por.: dane publikowane przez Informator Statystyczny Wymiaru Sprawiedliwości – dostęp online: https://isws.ms.gov.pl/pl/baza-statystyczna/opracowania-wieloletnie/download,2853,57.html 

[2]    Por.: obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 17 października 2019 r. w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w trzecim kwartale 2019 r. – dostęp online: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20190001039 

NAPISZ DO AUTORA:

Paweł Łękawski

radca prawny
Associate

Pin It on Pinterest